زمرد(Emerald) و انگشتر طلای زمرد یکی از گران بهاترین سنگ های زینتی است که انسان کشف کرده است. داستان کشف اولین زمرد به معدن های کنار دریای سرخ در مصر از اولین مکان هایی بود که این گوهر در انجا وجود داشت. بهترین نوع زمرد از معادن کلمبیا کشف و استخراج می شوند. در فارسی به زمرد دوبال یا دوال می گویند.
در این نوشته به تشخیص اصل بودن زمرد، زمرد چیست و انواع آن و تفاوت یشم و زمرد می پردازیم.
آشنایی با سنگ زمرد و خواص سنگ زمرد اصل
سنگ زمرد یکی از 4 سنگ گران بهای موجود در طبیعت است. نمونه های بزرگ پیدا شده از زمرد، که وزن زیادی دارند، هم قیمت الماس قیمت گذاری شده اند. زمرد به معنای سبز است؛ در گذشته به همه سنگ های سبز، زمرد می گفتند. زمرد یک از یک واژه عربی گرفته شده است و امرالد در زبان انگلیسی نیز ریشه عربی دارد و مربوط به لاتین نیست. رنگ سبز با شکوه زمرد، عشق به طبیعت را تجلی می‌بخشد. این گوهر زیبا كه همرنگ طبیعت و رنگ زندگی است برای ما ایرانیان جلال و جلوه‌ای خاص دارد.
زمرد طبیعی طیف‌های متفاوتی از رنگ سبز را شامل می‌شود و درجه سختی آن ۷.۵ تا ۸ در مقیاس موس(از الماس ضعیف تر و از سنگ عقیق قوی تر) است. اما از آنجا که اغلب سنگ‌های زمردِ اصل دارای حفره و ترک هستند و ساختار یکپارچه ندارند، بسیار مستعد شکستن خواهند بود. مخصوصا اگر ضربه‌ای به سنگ وارد شود ممکن است خیلی سریع بشکند.
جالب است بدانید که پزشکان یونانی از دود زمرد پودر شده و سوزانده شده برای درمان مارگزیدگی،سرماخوردگی و تنگی نفس استفاده می‌کردند. همچنین پیش از اینکه عینک ساخته شود، با استفاده از سنگ های زمرد و شفافیتی که داشتند، برای خواندن متون و درمان دید کم در افراد استفاده می شد و زمرد را سنگ مطالعه می گفتند.
در تمدن یونان باستان زمرد با رنگ سبز و درخشان خود نشان قدرت، صلابت و ثروت می دانستند. یونانیان اعتقاد داشتند که داشتن یک سنگ زمرد زیر زبان، باعث حفظ از بلا می شود و ثروت مندی برای صاحب خود به همراه خواهد داشت.
بیشتر بدانید: 10 سنگ انگشتر طلا با زیبایی خیره کننده
از جمله خواص سنگ زمرد می توان به انرژی بالای آن اشاره کرد؛ زمرد را سنگی برای جلوگیری از بیماری صرع می دانند. در طبابت باستان برای سنگ زمرد خواص ویژه ای در نظر می گرفتند، که یکی از آن ها مقابله با بیماری صرع است.
همچنین اعتقاد بر این است که زمرد سنگی بسیار پرانرژی و دارای خواص فراوانی است. به ویژه برای کسانی که زمینه ارثی این بیماری در آن ها وجود دارد. به همین دلیل، در گذشته نیز پادشاهان در هنگام تولید فرزندانشان تکه ای زمرد را بر گردن آنان می آویختند تا به صرع مبتلا نشوند.
جالب است بدانید
بزرگترین سنگ زمرد پیدا شده در طبیعت 11.5 کیلوگرم وزن دارد و در برزیل پیدا شده است.
انواع سنگ زمرد
سه نوع سنگ زمرد در طبیعت می توان پیدا کرد: زمرد چشم گربه ای، زمرد تراپیچ و زمرد استار.
چطور زمرد اصل را از زمرد تقلبی تشخیص دهیم؟
سنگ زمرد اصل خیلی گران قیمت است و به ندرت در بازار جواهرات پیدا می شود، به همین دلیل شناخت مواردی که به جای سنگ زمرد اصل در بازار بفروش می رسد و روش تشخیص اصل بودن زمرد می تواند به ما در این راستا کمک کند.
دو نوع سنگ زیر و سنگ زمرد مصنوعی معمولا در بازار بجای زمرد اصل بفروش می رسد:
سنگ قیمتی زبرجد: این سنگ رنگی سبز و شفاف مثل زمرد دارد، اما در برابر اسیدها مقاوم نیست و در برابر ضربات براحتی می شکند.
سنگ گارنت: این سنگ نیز یک سنگ گرانبها است، اما قیمت آن به اندازه زمرد نیست. گارنت در رنگ های زیادی در طبیعت وجود دارد و نمونه سبز رنگ آن گاهی بجای زمرد بفروش می رسد.
زمردهای مصنوعی در آزمایشگاه ساخته می‌شوند و بنابراین سعی می‌شود تا ساختاری مشابه به سنگ طبیعی داشته باشد. اما به طور کلی باید گفت که زمرد مصنوعی لزوما فیک و بی ارزش نیست.
همچنین باید بدانید که بعضا از شیشه‌های رنگی به جای سنگ زمرد در جواهرات استفاده می‌کنند. این جواهرات را از قیمت پایینشان می‌توانید تشخیص دهید.
زمرد اصل نقص دارد
زمرد اصل برخلاف زمرد ساخته شده دست انسان یکدست نیست. زمرد اصل حتی در بهترین کیفیت خود دارای شکستگی ها و حباب هایی درون خود می باشد. این نقص ها که در زمرد اصل دیده می شود را معمولا با روغن های خاصی تا حد ممکن برطرف می کنند، اما باز هم نمی توان همه موارد را برطرف کرد.
زمرد ساخته دست انسان درخشندگی زیادی دارد و بدون شکستگی و عیب و نقص درون خود می باشد.
با نور فرابنفش: برخی از سنگ‌های زمرد مصنوعی را می‌توان با تاباندن نور فرابنفش تشخیص داد. به این صورت که با تابش این اشعه، سنگ زمرد مصنوعی بازتاب نوری قرمزرنگ دارد و زمرد طبیعی یا زمرد اصل یک نور سبزرنگ را بازتاب می دهد.
زمرد اصل سختی بالایی دارد پس ساییدگی ندارد: زمرد اصل بدلیل سختی بالایی که دارد نباید دچار ساییدگی در گوشه ها باشد. اگر زمردی که در اختیار دارید برش خورده است، نباید گوشه های آن دچار ساییدگی باشد. اگر دچار ساییدگی شده باشد، یعنی زمرد مصنوعی یا شاید هم تقلبی باشد.
کمک گرفتن از سنگ شناس: بهترین راه برای تشخیص یک زمرد اصل سپردن آن به دست یک سنگ شناس مطرح است، بهتر است به گوهرشناس اعتماد کنیم. سنگ شناس ها با ابزارها و تجربه ای که دارند می توانند بطور دقیق اصل بودن یا نبودن سنگ زمرد، قیمت آن را به ما بگویند.
تفاوت سنگ یشم با زمرد چیست
یشم سبز به دلیل شکل ظاهری و رنگ، شباهت‌هایی به سنگ زمرد دارد و گاهی اوقات ممکن است در تشخیص آن اشتباه رخ دهد. اما این دو سنگ قیمتی با هم تفاوت‌هایی دارند:
- زمرد فقط سبز رنگ است. سنگ یشم در رنگ‌های مختلفی همچون سیاه، سبز، زرد، قهوه‌ای و … یافت می‌شود.
- زمرد یک سنگ گران بها است و گفتیم جزو 4 سنگ گران قیمت است، درحالی که سنگ یشم قیمت زیادی ندارد و نسبت به زمرد ارزان تر است.
- زمرد معمولا در ابعاد کوچک دیده می شود، اما سنگ یشم را می توان در ابعاد بزرگ نیز پیدا کرد.
- اکثر زمردها دارای رگه های ریز درونی هستند که با چشم قابل دیدن است، ولی سنگ یشم این ویژگی را کمتر دارد.
- غالبا زمرد شفاف و سنگ یشم مات است؛ البته این مورد استثنائاتی دارد، برای مثال هرچه زمرد مات تر باشد، قیمت بیشتری دارد.
- زمرد دارای سختی ۷.۵ تا ۸ در مقیاس موس است درحالی که نگین یشم سختی بین ۶.۵ تا ۷ دارد.
- زمرد سختی بیشتری از عقیق دارد، اما یشم از عقیق سخت تر نیست، یعنی با زمرد می توان روی عقیق خش انداخت، ولی با سنگ یشم نمی توان این کار را انجام داد.
سخن پایانی
در این نوشته به زمرد، یکی از 4 سنگ گران بهای موجود در طبیعت، پرداختیم. گفتیم که زمرد هرچه سبزتر باشد، قیمت بیشتری دارد. زمرد معمولا سختی بالایی دارد، یعنی به راحتی خراش بر نمی دارد، اما شکننده است، یعنی با ضربه ممکن است خرد شود. زمرد اصل خیلی گران است و از نظر ارزش در ردیف الماس است؛ به همین دلیل نمونه های مصنوعی و تقلبی زیادی در بازار دارد.
بهتر است روش های تشخیص زمرد اصل از بدل، که شامل نحوه درخشش زمرد، ترک ها و نقص های آن، قیمت زمرد و سختی آن است توجه کنیم.
