طلا یا بیت کوین بخریم؟ کدام یک برای سرمایه گذاری بهتر است؟ امنیت کدام بازار بهتر است؟ در ایران بیت کوین بهتر است یا طلا؟ رشد آینده کدام یک بیشتر خواهد بود؟ ریسک سرمایه گذاری در طلا یا بیت کوین بیشتر است؟ برای نمایش بیت کوین از سکه های طلا با علامت بیت کوین استفاده می شود و این به نوعی گویای این است که بیت کوین اصالت خود را از دارایی هایی شبیه طلا می گیرد و سازندگان و سهامداران بیت کوین سعی می کنند با شبیه به سکه طلا نشان دادن آن، در ذهن افراد بیت کوین را جا بیندازند. همین موضوع به تنهایی طلا را بهتر و برتر از بیت کوین نشان می دهد.
بیت کوین زمانی که ایجاد شد با هدف جایگزین پول شدن ایجاد شد و این رویا در سر ایجاد کنندگان آن وجود داشت که روزی بجای دلار و یورو و ریال، افراد بیت کوین به یکدیگر منتقل کنند. اما با گذشت زمان نه تنها نتوانست این نقش را بگیرد، بلکه امروز شاهد آن هستیم که مثل یک کالا مبادله می شود و محلی است برای پول شویی و دلال بازی.
طلا یا بیت کوین: در یک نگاه
به عنوان یک سرمایه گذار، به طور سنتی بخشی از پرتفوی سرمایه گذاری خود را در فلزات گرانبها مانند طلا نگه می دارید. نقش طلا در سرمایه گذاری ها پوشش ضربات ناشی از ضررهای سایر سرمایه گذاری ها است. در همه اتفاقات اقتصادی ناگوار مانند رکودهای تاریخی آمریکا یا جنگ هایی که اتفاق می افتد، طلا همواره رو به رشد بوده است و به نوعی برگ برنده افرادی شده است که سرمایه گذاری کرده اند.
اما یک جایگزین جدید این روش حفظ سرمایه قدیمی را به چالش می کشد. با ظهور تکنولوژی های جدید، انسان ها به تکنولوژی بهای زیادی دادند. بطوری که طلای دیجیتال را با استفاده از صفر و یک ساختند و این نوع پول دیجیتال کمیبابی و ارزشمندی خود را دقیقا مثل طلا حفظ کرده است. بیت کوین شناخته شده ترین ارز دیجیتال یا همان طلای دیجیتال است که رفتاری مثل طلا داشته است و در مواقع بحرانی، سرمایه گذاران تمایل داشته اند دارایی خود را با بیت کوین نیز بیمه کنند.
در کمتر از 14 سال این ارز دیجیتال موفق شده خود را بهعنوان یک دارایی با ارزش برای حفظ سرمایه در برابر تورم، در سبد سرمایهگذاران کشورهای مختلف جای دهد. در واقع بهنوعی میتوان گفت که بیت کوین خیلی زود پا جای پای طلا که قرنهاست بهعنوان سرمایه ارزشمند شناخته میشود، گذاشته است. سوال اساسی این است که با نگاه به آینده بیت کوین و طلا، کدامیک را برای سرمایهگذاری انتخاب کنیم؟
تاریخچه طلا در دنیای ما به حدود 7000 سال قبل برمیگردد. طلا برای نخستین بار توسط مصریها کشف شد. جلوتر که میآییم، این هخامنشیان بودند که برای نخستین بار سکههای طلا را ضرب کرده و در مبادلات مالی مورد استفاده قرار دادند. مدتها بعد در سال 1066 میلادی، انگلیسیها برای نخستین بار سیستم ارزی یکپارچه مبتنی بر طلا راهاندازی کرد.
خلاصه مطالب مهم و نکات کلیدی:
طلا دارایی است که ارزش آن را در دوره های طولانی حفظ می کند و برای محافظت در برابر رکود بازار استفاده می شود.
بیت کوین به عنوان یک سرمایه گذاری نوین و اثبات نشده است، اما دلالان ارزهای دیجیتال از آن برای ذخیره ارزش و محافظت در برابر اصلاحات و رکود استفاده می کنند.
اینکه کدام یک سرمایه گذاری بهتر است به میزان تحمل ریسک، اهداف سرمایه گذاری، استراتژی و میزان سرمایه ای که می توانید از دست دادن آن را تحمل کنید، بستگی دارد.
نگاهی به تاریخچه بیت کوین
فردی به اسم ساتوشی ناکاموتو این ارز دیجیتال را معرفی کرد. بیت کوین یک ارز رمزنگاری شده است که مالکیت آن در قالب کلیدهای خصوصی بین افراد در بستر شبکه بلاکچین جابهجا میشود. بنابراین اصلا خبری از بیت کوین بهعنون یک سکه فیزیکی نیست.
بیت کوین در سال 2009 راه اندازی شد—فناوری غیرمتمرکز یا بلاک چین عصر جدیدی را در امور مالی و سرمایه گذاری آغاز کرد. در ابتدا، این ارزهای دیجیتال تنها برای تعداد کمی از علاقه مندان به بازار جذاب بودند. در سال 2010، سفته بازان و دلالان متوجه شدند که بیت کوین هایی که قبلابا قیمت خیلی کمی خریداری کرده بودند به 0.09 دلار در هر بیت کوین افزایش یافته است. مزارع استخراج بیت کوین در مقیاس بزرگ محبوب شدند و مبادلات ارزهای دیجیتال پدید آمدند.
زمانی که همهگیری کرونا شروع به تعطیلی اقتصادها در سراسر جهان در سال 2020 کرد، دلالان و سرمایهگذاران متوجه شدند که ارزش بیتکوین در کنار ارزش سهام کاهش نمییابد. آنها شروع به ریختن سرمایه در آن کردند، سرمایهگذاران به دنبال راههایی برای ایجاد ابزارهای سرمایهگذاری و وجوه از آن بودند و در نتیجه قیمت آن افزایش یافت – تا آوریل 2021، قیمت بیتکوین به حدود 61000 دلار رسید و در نوامبر به 68789.63 دلار رسید.
مزایا و معایب بیت کوین
نوبت به بیت کوین میرسد که در سالها اخیر از نظر سودآوری با فاصله خیرهکننده از طلا جلوتر بوده است. مزایا و معایب متعددی را نیز میتوان برای این ارز دیجیتال برشمرد که عبارتاند از:
مزایای بیت کوین:
- یک دارایی ارزشمند برای حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم اقتصادی است.
- سقف عرضه بیت کوین برابر 21 میلیون کوین است و ماهیت ضد تورمی دارد.
- سودآوری بیت کوین در بلند مدت با فاصله بسیار زیاد از طلا بیشتر است.
- قابلیت تقسیمپذیری بالایی دارد (هر 1 بیت کوین به 100 میلیون واحد کوچک تحت عنوان ساتوشی تقسیم میشود).
- امنیت بلاکچین بیت کوین بسیار زیاد است.
معایب بیت کوین:
- نوسانات قیمت بسیار زیادی را در گذر زمان تجربه میکند.
- بهدلیل چالشهای قانونگذاری و نظارت، میزان کلاهبرداریها و سرقتهای هکری بیت کوین زیاد است.
- پشتوانه بیت کوین کاملا بهعرضه و تقاضا و پذیرش آن نزد عموم مردم بستگی دارد.
- مانند هر دارایی دیگری از اخبار سیاسی و اقتصادی دنیا تاثیرپذیری دارد.
- ریسک سرمایهگذاری کوتاه مدت بیت کوین بسیار زیاد است.
مزایا و معایب طلا
طلا با اینکه هزاران سال است سرمایه گذاری خوبی برای انسان بوده است اما معایبی دارد. طلا را دارایی زمان جنگ می نامند، یعنی در زمان جنگ ها و اتفاقات ناگوار روشی برای حفظ ارزش دارایی ها بوده است.
مزایای طلا:
- طلا دارایی فیزیکی است که ملموس است و شما می توانید در گاوصندوق خود آن را نگهداری کنید.
- تجربه تاریخی نشان میدهد که طلا گزینهای قابل اعتماد در بلند مدت برای حفظ ارزش دارایی است.
- مدل های مختلفی از طلا برای سرمایه گذاری وجود دارد که هر کس می تواند هر طور مایل است خرید و فروش کند، سکه طلا، شمش طلا، طلای آبشده، طلای زینتی و …
- طلا همواره رو به رشد بوده است و قیمت آن صعودی است. در مقاطع کمی قیمت طلا کاهشی بوده است.
- امروزه طلا بصورت آنلاین هم خرید و فروش می شود.
معایب طلا
- ریسک سرمایهگذاری در طلا در کوتاه مدت ممکن است زیاد باشد و قیمت آن کم شود.
- بعضی طلاها اجرت ساخت و مالیات و سود دارد که برای سرمایه گذاری بصرفه نیست. طلای آب شده مالیات و اجرت ساخت ندارد و بهترین سرمایه گذاری طلا است.
- نگهداری طلا بهصورت فیزیکی همواره چالشهای خاص خودش را دارد.
- امکان خرید طلای تقلبی زیاد است، مخصوصا طلای آبشده و سکه های غیربانکی.
تفاوتهای مهم طلا و بیت کوین برای سرمایه گذاران
برای سرمایه گذاری نیاز است که نگاه دقیق تری به هر کدام داشته باشیم. اما در نهایت میزان پذیرش ریسک ما است که برای تصمیم گیری مهم است.
طلا یا بیت کوین؛ کدام یک بهتر است؟ طلا برای هزاران سال به عنوان وسیله ای برای مبادله و نگهداری ثروت بر اقتصادها و بازارها تسلط داشته است. بیت کوین در سال 2009 راه اندازی شد و تنها چند سال بعد به رسمیت شناخته شد. سایر تفاوتهای کلیدی میتوانند سرنخهایی را ارائه دهند که کدام یک را ممکن است بخواهید در مجموعه خود بگنجانید.
ویژگی | طلا | بیت کوین |
امکان خرید با آن | ندارد، ابتدا باید آن را تبدیل به پول کنید. | دارد، در برخی از کشورها برای پرداخت مستقیم استفاده میشود. |
اطلاعات هویتی صاحب دارایی | مشخص است. | نامشخص است. |
امکان تقلب | در برخی طلاها تقلب بالا. برخی استاندارد. در مجموع بالا | امکان تقلب ندارد. ریسک گم شدن رمز کیف پول آنلاین دارد. |
امکان نقدشوندگی | بسیار بالا، بازاری دائماً پررونق با خریداران همیشگی | نقدشوندگی خوب، اگرچه اخیراً تحت تأثیر ورشکستگی پلتفرم های تجاری بزرگ قرار گرفته است. |
امنیت هک یا دزدی | متوسط، بستگی به نوع طلای خریداری شده دارد. | متوسط، ممکن است کیف پول شما هک شود. |
حفظ ارزش دارایی در برابر تورم | ارزش دارایی را حفظ می کند. | ارزش دارایی را حفظ می کند. |
ذخایر محدود | ذخایر محدود، اگرچه هیچ ایده قطعی در مورد مقدار طلایی که هنوز باید استخراج شود وجود ندارد. | ذخایر محدود و حداکثر 21 میلیون بیت کوین همیشه وجود خواهد داشت. |
دوام و پایداری | از هزاران سال پیش بوده و به اشکال مختلفی درآمده است. | با قطعی اینترنت نگرانی از دست دادن آن وجود دارد. مگر با استفاده از ابزارهای مخصوصی برای نگه داری فیزیکی بیت کوین. |
قابلیت تقسیم کردن به واحدهای کوچک تر | دارد: به واحدهای مختلف مثل گرم، مثقال و سوت. | هر یک بیت کوین را میتوانید به 100 میلیون واحد مساوی کوچکتر، تحت عنوان ساتوشی تقسیم کنید |
آیا در آینده ارزش خود را حفظ می کند؟ | طلا همواره ارزش ذاتی خود را داشته است و در آینده نیز اینگونه خواهد بود. | برخی معتقدند بیت کوین و ارز دیجیتال حباب است و ممکن است روزی ارزش آن به صفر برسد. |
نگهداری و امنیت | نگهداری از طلا سخت است و چالش های خود را دارد. | نگهداری از بیت کوین آسان است و همواره در موبایل شما ذخیره هست. |
امکان جابجایی به دیگر کشورها | قوانین کشور اجازه خروج طلا از کشور را نمی دهد | به آسانی می تواند به هر کشوری که اینترنت دارد، منتقل شود. |
شباهتهای طلا و بیت کوین
بیت کوین و طلا هر دو بهعنوان دارایی ارزشمند برای سرمایهگذاری استفاده میشوند. با توجه بهاینکه منابع هر دو دارایی محدود هستند، کاملا ماهیت ضد تورمی دارند.
- طلا و بیت کوین هر دو در محدودیت عرضه و مقدار دارند، این یعنی امکان چاپ و زیاد کردن بدون پشتوانه ندارد؛
- طلا و بیت کوین هر دو می تواند جایگزین ارزهای فیات باشند؛
- برای تورم و زمان جنگ و یا بحران ها، می توانند دارایی شما را حفظ کنند.
- هر دو کالای جهانی است و در بازارهای جهانی قابلیت معامله دارد.
در نهایت طلا بخریم یا بیت کوین؟
بیت کوین زمانی که ایجاد شد با هدف جایگزین پول شدن ایجاد شد و این رویا در سر ایجاد کنندگان آن وجود داشت که روزی بجای دلار و یورو و ریال، افراد بیت کوین به یکدیگر منتقل کنند. اما با گذشت زمان نه تنها نتوانست این نقش را بگیرد، بلکه امروز شاهد آن هستیم که مثل یک کالا مبادله می شود و محلی است برای پول شویی و دلال بازی.
تصمیم نهایی برای خرید طلا یا بیت کوین بر اساس میزان پذیرش ریسک و خطر برای سرمایه گذاری است. روزی نیست که یکی از بزرگان سرمایه گذاری نگوید بیت کوین حباب است و روزی خواهد ترکید و همه افرادی که در آن سرمایه گذاری کرده اند، ضررهای شدیدی خواهند دید. بیت کوین ارزش ذهنی دارد و همه نگرانی و ترس این را دارند که روزی بزرگترین نگهدران آن، اقدام به فروش کنند و ارزش آن ناگهان به صفر برسد. همانطور که خیلی از ارزهای دیجیتال محلی برای دلال بازی شده و بعد از مدتی کلاه برداری می شود و افراد ضرر می کنند، بیت کوین نیز اینگونه است.
اما در مقابل طلا هزاران سال است که ارزش دارد و کسی به ارزش آن شکی ندارد. حتی خونخوارترین پادشاهان تاریخ نتوانسته اند آن را بی ارزش کنند و اصطلاحا ارزش آن به ذاتش است. با افزایش مصرف طلا در تکنولوژی ها و نیاز بیشتر در عصر صنعت و تکنولوژی و همچنین با کاهش استخراج و سخت شدن استخراج طلا، پیش بینی افزایش قیمت آن همیشه هست.
بانک های مرکزی دولت ها در سرتاسر دنیا یکی از دارایی هایی که ذخیره می کنند تا پول کشورشان ارزش داشته باشد و یا به نوعی تنوع ذخایر ارزی داشته باشند، طلا است. اما در مقابل بیت کوین و ارزهای دیجیتال برای دولت ها به نوع تهدید بوده اند و دولت های بعضی کشورها از معاملات آن جلوگیری کرده اند.
شمشها و سکههای فیزیکی طلا دارای ارزش ذاتی با سابقه هزارساله بوده و این موضوع برای کسانی که به دنبال کاهش ریسک هستند، جذاب است. در مقابل، ارزش بیت کوین واقعا ذهنی است. حتی این خطر هم وجود دارد که اگر دولتها آن را به طور کامل ممنوع کنند، شاید بیارزش شود.
یک استراتژی بسیار خوب می تواند ایجاد تنوع در سبد سرمایه با مواردی مانند طلا، نقره، بیت کوین و ارزهای کشورها باشد. بنابراین هم بیت کوین و هم طلا سرمایهگذاری جذابی هستند.